Midye ve kumpir zehirler mi? Uzmanlar anlattı: "Açıkta görürseniz almayın."

[Haberci]

Almanya'dan tatile gelen Böcek ailesi, Ortaköy'de yedikleri midye, tavuk tantuni ve sucuk sonrası hastanelik oldu. Aynı aileden 3 kişi yaşamını yitirirken, baba ise entübe edildi. Uzmanlar, açıkta satılan gıdaların tüketimi sonrası ortaya çıkan zehirlenme vakaları hakkında dikkate alınması gerekenleri açıkladı.

9 Kasım'da Almanya'dan İstanbul'a tatile gelen Servet ve Çiğdem Böcek çifti, çocukları Kadir Muhammet (6) ve Masal Böcek (3) ile birlikte Ortaköy'de yedikleri midye, tavuk tantuni ve sucuk sonrası mide bulantısı ve kusma şikayetleriyle hastaneye başvurdu. Ancak, yapılan tüm müdahalelere rağmen, çocuklar hastanede yaşamını yitirdi. Baba Servet Böcek entübe edilerek yoğun bakıma alınırken, anne Çiğdem Böcek de bu sabah hayatını kaybetti.



Konuyla ilgili konuşan Gıda Güvenliği Derneği'nden Dr. Samim Saner, en riskli gıda grubunun yüksek proteinli hayvansal gıdalar olduğunu ifade etti. Saner, ‘’Zehirlenmemek için gıdanın iyi pişmesine dikkat etmek gerekir. Mesela bir köfte yediğinizde bazen soruyorlar ‘nasıl pişmiş olsun’ diye. Bu sorulmamalı. Hamburger köftesi iyi pişmiş olmalıdır. Eğer iyi pişmezse, böbrekler üzerinde ölümcül etkileri olabilir'' dedi.



Midye ve soğuk sandviç gibi ürünlerin soğukta muhafaza edilmesi gerektiğini belirten Saner, ‘’Eğer soğukta değilse bakteri üremesi en yüksek sayıya ulaşacaktır. Açıkta et ve tavuk ürünü gördüğünüzde bunları almayın'' şeklinde konuştu.

Gastroenteroloji ve İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Salih Boğa, özellikle kontrolsüz koşullarda hazırlanan ve saklanan bu ürünlerin, ciddi sağlık riskleri doğurabildiğini ifade etti. Besin olarak en çok tüketilen kabuklu su ürünleri arasında midyenin geldiğini belirten Boğa, ''Midye, içerisinde algler ve bakteriler barındırabiliyor. Buna bağlı olarak bu bakterilerin ürettiği ürünlerden, nörotoksinlerden zehirlenme ortaya çıkabiliyor'' dedi.



Uzman isim, sözlerini şu şekilde sürdürdü:



''Midye konusunda iki husus çok önemli. Birincisi, midyenin nereden geldiği. Salmonella türü bakterilerle kontamine şehir kanalizasyonlarının döküldüğü yerlerde yaşayan midyelerde yoğun miktarda bakteri yükü bulunabiliyor. Bunlar iyi pişirilmeden yenilirse, bu bakteriler insanlara ulaşıp enfekte edebiliyor.''



Gıda zehirlenmelerinde en önemli etkenin hijyen eksikliği olduğunu söyleyen Boğa, midyenin taşınma ve depolanma sırasında soğuk zincirin bozulması sebebiyle çok hızlı bir şekilde enfekte olabildiğini aktardı. Boğa, ''Dahası, midye dolmada kullanılan pirinç de bakteriler için bir kültür ortamı sağlıyor'' dedi.



Gıda zehirlenmelerinde çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf olan insanların daha büyük risk altında olduğunu belirten Boğa, ''Vücut ağırlığına göre çok fazla miktarda bakteri alındığında, toksin yükü sebebiyle çocuklar daha fazla etkileniyorlar'' şeklinde konuştu.





Böyle bir durumda semptomlar başlar başlamaz hastaneye başvurulması gerektiğini dile getiren uzman isim, bu enfeksiyonların belirtilerinin ilk yarım saatte başlayabildiğini ve kısa sürede daha belirgin hale geldiğini anlattı. Boğa, ''Hatta insan bazen yerken bile midesinin bulandığını hissedebiliyor. Bu konuda erken farkındalığın hayat kurtarıcı olduğunu unutmamak önemli'' ifadelerini kullandı.



İç Hastalıkları Uzmanı Boğa, ''Bu tür zehirlenme vakalarında evde ilk yapılması gereken şey, eğer mümkünse ve bulantı hissi varsa alınan gıdayı kusmaktır. Bu gerçekten kısa vadede vücuttaki bakteri ve toksin yükünü azaltacaktır. Olabildiği kadar bol sıvı tüketmeye çalışılmalı ve hızlıca bir sağlık kurumuna başvurulmalıdır. Evde kendi kendine geçmesini beklemek, bazı enfeksiyon durumlarında yapılabilecek en büyük hatalardan biridir'' dedi.



İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Onur Taşçı ise midyenin ağır metaller taşıdığını ve bu nedenle hijyenik bir ortamda hazırlanmasının oldukça önemli olduğunu vurguladı. Taşçı, ''Midye ve özellikle mayonez, peynir, sosis gibi malzemeler kullanılarak hazırlanan kumpir, uygun soğutma gerektirir. Gıdanın uzun süre dışarıda kalması, bakteri çoğalmasını hızlandırarak zehirlenme riskini artırır'' dedi.



Seyyar satışta el hijyeninin denetlenmediğini ve kesme tahtası, bıçak gibi ekipmanların sık sık yıkanmadığını dile getiren Taşçı, bu durumun çapraz bulaşma riskini artırabileceğini belirtti.



İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Onur Taşçı, gıda zehirlenmelerinde en riskli grubun ise çocuklar olabileceğini ifade etti. Taşçı, konuyla ilgili şöyle konuştu:



''Çocukların bağışıklık sistemleri tam gelişmemiştir. Bakterilere, virüslere ve toksinlere karşı tepkileri daha zayıftır. Aynı miktarda mikroorganizma veya toksin bir yetişkinde hafif ishal yaparken, çocukta çok ağır tabloya yol açabilir.



Yaşlılarda bağışıklık sistemi yaşla zayıflar. Kalp, böbrek, şeker hastalığı gibi kronik rahatsızlıklar vücudu daha kırılgan yapar. Staphylococcus aureus, Bacillus cereus, Vibrio türleri gibi çok yüksek dozda bakteri veya toksin alınması, ölümle sonuçlanabilir. Bu gibi nedenlerle çocuk ve yaşlı bireylerde gıda zehirlenmesi, daha hızlı başlar ve kısa sürede hayatı tehdit edebilir.''

Taşçı, zehirlenme durumunda acil yapılması gerekenleri ise şu şekilde sıraladı:



''Bilinç bulanıklığı, aşırı halsizlik, şiddetli karın ağrısı, kanlı ishal, ateş, yoğun kusma durumunda acilen sağlık kuruluşuna başvurmak gerekir.



Evde yapılacaklar arasında en önemlisi sıvı takviyesidir. Hafif zehirlenmelerde pirinç lapası, patates haşlaması, yoğurt, muz, yağsız yiyecekler verilebilir. Hastanın kusmaya zorlanmaması, bilinç bulanıklığı olan birine asla su ya da gıda zorla verilmemesi gerekir.



Evde kesinlikle yapılmaması gerekenler içinde antibiyotik ve ishal durdurucu ilaçları bilinçsiz kullanmak da yer alır.''

Taşçı, ''Gıda hijyeni açısından ne gibi önlemler alınmalı?'' sorusuna ise ''Tezgâh temizliği, eldiven, saç bonesi, önlük kullanımı ilk dikkat edilmesi gerekenlerdir. Özellikle midye, deniz ürünleri, et ürünleri, mayonez kullanılan yiyeceklerde kritik olan buzdolabı veya soğutucu kullanımına bakmak gerekir. Çok az müşteri olan yerlerde ürünler uzun süre bekleyebilir. Bu nedenle sirkülasyonu yüksek, bilinen yerler daha güvenlidir'' yanıtını verdi.

Kaynak